On kontré avè Mano D’iShango

Mano D’iShango konmansé woulé an mouvman hip hop la an koumansman a sé lanné 1990 la. Dabò-pou-yonn, sé dansé i té ka dansé, avè i fè osi sa yo ka kriyé tag épi graff. P’asi 1994, i désidé wouvè zèl a’y on lòt mannyè an kilti lasa é i koumansé mété sa i an tèt a’y asi papyé pou fè tèks é rapé. Sé sa ki fè i vin touvé’y  ka woulé adan Karukera Crew.

« An konmansé rapé alantou a 1994. Sé pou sa an fè on son non a’y sé 1.9.9.4 – 2.0.1.4. Adan’y an té ka sélébré 20 lanné a rap. »

Pozitif nèg aktif, kon li menm ka di, i ka pòté bon mannèv pou voyé mizik a’y douvan dépi lanné é lanné. I pozé anlè plizyè mixtape, woulé avè diféran awtis, fè konsèw ki Gwadloup ki andèwò. I ka kontinyé bat jis alè avè Karukera Crew mé osi adan on lòt gwoup non a’y sé iShango Sound é i ka fè pa a’y li menm a’y tou sèl a’y.

« Karukera Crew sé on fanmi. Nou ansanm mé nou pa’a fèmé nou. Nou ka travay ansanm é osi nou chak ka travay asi dòt pwojè.

Lè an kontré Jamal Finess, nou kréyé iShango Sound pas an touvé on moun ki ni menm sansibilité awtistik ki mwen, nou ka kouté sé menm mizik la, nou enmé menm biten. É sa sé on lòt biten ki avè Karukera Crew.

Lè an tou sèl an ka kontinyé maké é travay lirikalman. An toujou ka maké, pétèt plis ki dòt, alòs an bizwen kréyé plis osi. Sa ka ban mwen on libèté adan travay an mwen é an pé kon sa fè tou sa an anvi é tou sa an enmé. »

Mano D’iShango pa’a chèché mété p’on étikèt anlè istil a’y. I ka fè hip hop é pou’y sé sa ka konté davwa i ka kwè sé on mizik ki pou tout moun.

« An ka fè hip hop é hip hop inivèwsèl. Jòdi, an sav ni moun ki rivé rantré adan son an mwen, menm si yo pa’a konprann kréyòl. »

Menm parapòt a 2 gran larèl ki adan rap lokal ki sé Hip hop kréyòl é Kako mizik, i ka konsidéré :

« An pa anvi défini mizik an mwen ankò. An ni lenprésyon nou ka palé onlo alantou a mizik é nou pa’a fè mizik. Nou ka entélèktiyalizé biten la é finalman lè ou gadé mizik la menm i pa kodifyé. Sa an vlé di, lè ou ka palé reggae ni kòd é valè. Sa akadémik, é nou nou ka palé dè lèspri mé nou po ko kodifyé ayen. Si ou mandé moun ka ki Hip hop kréyòl, yo chak ké ba’w on définisyon. Kako sé on konsèp tradisyon-modèwnité. Mé po ko ni on ritm Kako. Nou an chimen mé nou po ko rivé é nou po ko sav jis ola sa ké méné nou. »

É pou zafè a lang la osi, i ni on pozisyon ki èspésyal davwa i pa pè di :

« Dènyé fwa an fè on pwojè avè fransé sé té an 2010 avè Zayanntifik. Sé on albòm an té konmansé travay an té an Frans toujou. É parapòt a sèten tèm, kon adan « Sonjé yo », « L’origine du monde », « Mad…Dingues », an té vlé mèt fransé. Mé sé té parapòt a konsèp a Zayanntifik. Lèspri la sé té konmansé Gwadloup é wouvè asi lèmond. Pou té wouvè, fò an té ni on lang pou sa.

La, sa ka fè 13 lanné an viré Gwadloup é sa an té ni pou di an nivo nasyonal, an ja di’y adan Zayanntifik. Alòs konyenla an pa bizwen sèvi avè fransé ankò. Si an vlé palé ba sèwten moun é mannyé kè a yo, fò an palé ba yo adan lang a yo.

Épi osi, an pi alèz pou rapé an kréyòl. Awtistikman, dapré mwen, sa pa ka sèvi ayen fòsé. Sé 2 lang diféran. Konprann dè di kon ou ka palé fransé, ou alèz pou rapé an fransé, sa pa vré ! »

Alè, i ka wouvin avè on nouvo pwojè : Exotysme vol. 3. Nou ka byen konprann maké la an kréyòl, mé sé mizik a awtis pa asi Lézétazini ki adan.

« Exotysme sé on séri. La sé 3èm la. An pran mizik a diféran beatmaker an enmé. Sé on mannyè pou mwen mèt sa yo ka fè an valè é fè dòt moun konnèt yo osi. Mizik lasa, i ègzotik. Sé mizik dòt koté, mé palé la sé kréyòl é an ka èsprimé mwen. Alòs an tout jan ou sav sé Gwadloup ki la. An fè plizyè kolaborasyon anlè pwojè lasa. Tini Yalisaï ki sé on chantèz, Jamal Finess é Bled Miki, on jenn rapè. Exotysme vol. 3, adan séri la, sé tala ki pi défini la. Sé suit a Zayanntifik. » 

Exotysme vol. 3, dapré nou, sé byen travay a on rapè Gwadloup pou dékouvè. Sé avè anpil plézi nou jwenn Mano D’iShango é dékouvè plis anlè sa i ka fè. Sé on awtis ki ni onlo pou di é nou pé byen tann sa adan mizik a’y.  Tèks a’y kon disèwtasyon adan kilès i ka dévlopé lidé pou voyé lavwa anlè réyalité an nou. I sa palé anlè sijé séryè é délè menm rèd mé toujou on mannyè pozé. Dayè-pou-yonn, adan Exotysme vol. 3 i pa pè di pasé rap sé jazz i ka fè.

 

Suiv Mano D’iShango anlè :

•  https://tysme.gp/blog/
• https://tysme.bandcamp.com/
• https://www.youtube.com/channel/UCvjVzXbzWKruqLz_DHBCz6A

 

On gran mèsi pou Kalbas Snack ki pèwmèt kontré lasa fèt.